Inhuren van een zelfstandige zonder personeel (zzp'er) zorg of zegen?

Het is bijna een crime om nog onderscheid te maken tussen een ‘echte’ zelfstandige (zzp’er) en iemand die in naam zzp’er is maar in op basis van de feitelijke werkwijze eigenlijk gelijk valt te stellen aan een werknemer.

Tot 2016 moest, om de zelfstandigheid van een opdrachtnemer vast te stellen, de zogenoemde Verklaring Arbeidsrelaties (VAR) uitkomst bieden.

De groei van het aantal zelfstandigen en het gebrek aan controlemogelijkheid van de VAR door de Belastingdienst, waren belangrijke oorzaken om de VAR af te schaffen.

De VAR werd in 2016, met de invoering van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA), afgeschaft en vervangen door het werken met door de belastingdienst goedgekeurde modelcontracten voor de verschillende sectoren.

Door (op papier en feitelijk) te werken met modelcontracten konden opdrachtgevers en opdrachtnemers aantonen dat er géén sprake was van een dienstbetrekking.

De Wet DBA – of eigenlijk het werken met de modelcontracten – bleek geen succes.

De overheid besloot daarom om tijd te nemen voor een onderzoek hoe dit kon verbeteren en kondigde aan de handhaving op de regels opgenomen in de Wet DBA op te schorten, het zogenoemde ‘handhavingsmoratorium.

Dit kwam er op neer dat tot nader order de handhaving beperkt zou blijven tot die partijen die duidelijk als ‘kwaadwillend’ waren aan te merken. Was daarvan sprake dan kon/kan de Belastingdienst handhavend optreden en eventueel een correctie, naheffingsaanslag en boete opleggen.

Nieuwe regels

Het kabinet heeft nu aangekondigd dat het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 zal eindigen. De wet DBA blijft maar er zal duidelijkheid komen over de invulling van de regels rond het inhuren van een zzp’er zo is beloofd.

Nog dit najaar zal er een brief komen over werken als zelfstandige. Ook zal de Belastingdienst worden ingeschakeld om partijen duidelijkheid vooraf te geven, zodat opdrachtgevers en opdrachtnemers straks weten waar ze aan toe zijn.

Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in de zogenoemde Hoofdlijnenbrief Arbeidsmarkt een eerst inkijk gegeven.

Duidelijk is al dat bal komt te liggen bij de opdrachtgever.

Er komt een nadere (hopelijk praktisch toepasbare) uitwerking van het begrip ‘gezag’. De gezagsverhouding is namelijk het belangrijkste criterium waarover veel onduidelijkheid bestaat bij de beoordeling van arbeidsrelaties. Als het aan het kabinet ligt, moet de opdrachtgever gaan bewijzen dat een zzp’er niet in dienst is.

Als opdrachtgever moet je dus straks aantonen dat een zzp’er ook echt als zelfstandige werkt en dat de werkgever geen loonheffingen hoeft in te houden.

Daarnaast wil het kabinet ook andere knelpunten aanpakken om het fiscaal (financieel) verschil tussen de zzp’er en werknemer te verkleinen en de positie van de zzp’er te verbeteren door het invoeren van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor de zzp’er.

Dit alles moet ervoor gaan zorgen dat de uitbuiting van schijnzelfstandigen verdwijnt en zzp’ers beter beschermd worden.

Bronnen: Rijksoverheid.nl