Met de goedkeuring door de Senaat van wetsvoorstel inzake de regeling schadevergoeding overheid, van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie, zal het recht op schadevergoeding voor rechtmatig en onrechtmatig overheidshandelen per 1 juli van dit jaar eenvoudiger en toegankelijker zijn.
Rechtmatig overheidshandelen
Bij rechtmatig overheidshandelen kan sprake zijn van zogeheten nadeelcompensatie. Dat is een schadevergoeding die bijvoorbeeld wordt toegekend aan ondernemers wanneer hun bedrijf tijdelijk niet of niet goed te bereiken is als gevolg van reconstructie van een weg. Die vorm van compensatie is en blijft eerder uitzondering dan regel, en als sprake is van compensatie is het beginsel altijd maar een gedeelte van de schade.
Het uitgangspunt is en blijft dat burgers en bedrijven in beginsel moeten accepteren dat de overheid maatregelen neemt die voor hen nadelig zijn, maar dat er reden is voor compensatie als iemand onevenredig zwaar wordt getroffen. Voor deze schadegevallen zit het voordeel van de nieuwe regeling dus meer in de toegankelijkheid van de regels dan in een betere financiële compensatie. Op dit moment staan de regelingen over nadeelcompensatie in verschillende wetten die steeds betrekking hebben op een bepaalde situatie met een beperkt karakter. Dat is voor de rechtspraktijk onoverzichtelijk.
Daarom is er een algemene regel gemaakt die meer duidelijkheid biedt.
Onrechtmatig overheidshandelen
Het tweede onderwerp van de wet is de schadevergoeding voor schade door onrechtmatige overheidsbesluiten. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als de overheid schade moet vergoeden omdat ten onrechte een vergunning werd geweigerd. Anders dan bij nadeelcompensatie is deze schadevergoeding geen uitzondering maar juist regel en moet de volledige schade worden vergoed.
Aanvraag
De aanvraag voor schadevergoeding moet nog steeds worden gedaan bij de overheidinstantie die de schade veroorzaakt (bijvoorbeeld gemeente, provincie of rijksoverheid).
Welke rechter
Tegen een gehele of gedeeltelijk afwijzing kun je in beroep. De bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende rechters is op dit moment zo ingewikkeld, dat het voor zowel burger als bedrijven lastig is om uit te maken bij welke rechter zij in een bepaald geval moeten zijn. Het wetsvoorstel geeft duidelijk aan hoe de verdeling is tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter. Schade op het gebied van de sociale verzekeringen, het ambtenarenrecht of de belastingen, moet altijd naar de bestuursrechter.
In alle andere gevallen zijn beide rechters bevoegd tot een schadebedrag van € 25.000 (keuzevrijheid voor de burger) en daarboven alleen de burgerlijke rechter.
Bron: www.rijksoverheid.nl